Beograd, glavni grad Srbije, obiluje raznovrsnim znamenostima koje očaravaju posetioce svojom raznolikošću i bogatom istorijom. Na obalama reke Save i Dunava, Beograd kombinuje savremeni duh sa tradicijom na jedinstven način.
Jedna od najupečatljivijih znamenitosti je Beogradska tvrđava Kalemegdan koja se uzdiže nad ušćem reke Save u Dunav i Hram Svetog Save na Vračaru.
Beograd nudi mnogo više od toga, uključujući ukusnu hranu, noćni život i živopisnu atmosferu koja ga čini jedinstvenim mestom za istraživanje.
Beograd je grad koji spaja bogatu istoriju sa živopisnom kulturom i modernim duhom. Bez obzira na vaše interesovanje, uvek ćete pronaći nešto što će vas fascinirati i inspirisati u ovom dinamičnom gradu.
U nastavku vam donosimo listu znamenitosti u Beogradu koje morate obavezno pogledati i videti.
Kalemegdan (Beogradska tvrđava)
Beogradska tvrđava predstavlja gradsko utvrđenje oko koje se razvio današnji Beograd. Podignuta je početkom 1. veka kao palisada sa zemljanim bedemima, da bi se tokom vekova razvijala u rimski kastrum (II vek), vizantijski kastel (VI i XII vek), srednjovekovnu utvrđenu prestonicu Srpske despotovine (XIII i XV vek) i na kraju austrijsko/osmanlijsko artiljerijsko utvrđenje (XVII i XVIII vek). Danas je svojevrstan muzej prošlosti Beograda i sa Kalemegdanskim poljem čini jedinstvenu kulturno-istorijsku celinu u okviru Kalemegdanskog parka.
Tvrđava se nalazi na vrhu 125,5 m visokog završnog grebena šumadijske geološke ploče. Litice grebena gledaju prema Velikom ratnom ostrvu i ušću reke Save u Dunav. Okružuju je tri ulice: Bulevar Petra Bojovića, Ulica Tadeuša Košćuška i Pariska ulica.
Najlepši je i najveći beogradski park, istovremeno je i najznačajniji kulturno-istorijski kompleks, u kojem dominira Beogradska tvrđava iznad ušća Save u Dunav. Naziv Kalemegdan odnosi se samo na prostorni plato oko Tvrđave koji je osamdesetih godina 19. veka pretvoren u park. Plato je, dok je Tvrđava bila glavno vojno uporište Beograda, služio da se neprijatelj osmotri i sačeka za borbu; zbog toga i njegovo ime potiče od turskih reči „kale“ – grad, to jest tvrđava i „megdan“ – polje. Turci su Kalemegdan nazivali i Fićir-bajir što znači „breg za razmišljanje“.
U parku je postavljeno više spomenika poznatim kulturnim i javnim radnicima. Na Kalemegdanu su Vojni muzej, Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić“, Gradski zavod za zaštitu spomenika kulture, Zoološki vrt, dečiji zabavni park, veći broj sportskih igrališta, ugostiteljskih objekata i drugo.
Hram svetog Save na Vračaru
Hram Svetog Save u Beogradu najveći je srpski pravoslavni hram i predstavlja najveću pravoslavnu crkvu na Balkanu (drugi po veličini na svetu, posle Hrama Hrista Spasitelja u Moskvi). Nalazi se u opštini Vračar, na istočnom dijelu Svetosavskog platoa. Planirano je da bude sjedište episkopije i glavni saborni hram Srpske pravoslavne crkve. Posvećen je Svetom Savi, osnivaču Srpske pravoslavne crkve i jednoj od najznačajnijih ličnosti u srpskoj istoriji.
Najprepoznatljivija je građevina i znamjenitost u Beogradu zbog svoje dominantne kupole koja podsjeća na onu od Aja Sofije (na osnovu koje je i nastala). Hram ima rigorozni simetrični raspored sa velikom osjetljivošću na svjetlost zbog velike kupole i četiri apside. NJegova unutrašnja obloga sa 12.000 m² zlatnog mozaika je skoro završena. Inicijativa za dekoraciju mozaika unutar kupole obezbijeđena je donacijom Rusije, dok je veći ostatak mozaičke obloge sukcesivno finansirala Republika Srbija.
Nakon pretvaranja Aja Sofije u džamiju u julu 2020. godine, patrijarh srpski Irinej i predsjednik Srbije — Aleksandar Vučić, u avgustu 2020. izrazili su želju da hram Svetog Save simbolično zamijeni Aja Sofiju, po uzoru na nju i postane „Nova Aja Sofija“.
U maju 2021. godine cio Vračarski plato koji okružuje crkvu proglašen je prostornom kulturno-istorijskom cjelinom i stavljen pod zaštitu države kao Svetosavski plato. Vlada je saopštila da lokacija predstavlja simboličku, memorijalnu, kulturno-istorijsku, arhitektonsko-urbanističku i umjetničku vrijednost, kao i da predstavlja sjećanje na dvije prekretnice srpske istorije: Spaljivanje moštiju svetog Save i Prvi srpski ustanak.
Knez Mihailova (Ulica Kneza Mihaila), Beograd
Pešačka zona i trgovački centar – Knez Mihailova ulica je zakonom zaštićena kao jedno od najstarijih i najvrednijih gradskih spomeničkih ambijenata, sa nizom reprezentativnih zgrada i građanskih kuća nastalih krajem 70-tih godina 19. veka.
Smatra se da je još u vreme Rimljana ovde bio centar naselja Singidunum, a u vreme Turaka na ovom području krivudale su ulice sa baštama, česmama i džamijama. Sredinom 19. veka ovde je u gornjem delu bila bašta kneza Aleksandra Karađorđevića. Nakon izrade regulacionog plana Beograda, koji je 1867. izradio Emilijan Josimović, ulica je brzo izgrađena i dobila svoju fizionomiju i sadržaj.
U njoj se grade kuće i nastanjuju najuticajnije i najbogatije porodice trgovačkog i političkog Beograda. Godine 1870. Uprava grada je i zvanično krstila ulicu dajući joj ime – ulica Kneza Mihaila, danas poznata kao Knez Mihailova.
Trg Republike, Beograd
Glavni gradski trg obuhvata prostor između „Gradske kafane“, bioskopa „Jadran“, Narodnog pozorišta i Centralnog kluba Vojske Srbije.
Sadašnji trg formiran je posle rušenja Stambol-kapije (1866) i podizanja zgrade Narodnog pozorišta (1869). Stambol-kapija, koju su sagradili Austrijanci početkom 18. veka, nalazila se između spomenika knezu Mihailu i Narodnog pozorišta. To je bila naveća i najlepša kapija u vreme dok je grad bio opasan šancem. Kroz nju je vodio put za Carigrad (Istanbul), po kome je i dobila ovaj naziv. U narodu je Stambol-kapija ostala zapamćena po tome što su Turci na prostoru ispred nje vršili egzekuciju „sirotinje raje“ nabijanjem na kolac. Prilikom zauzimanja Beograda (1806) pred ovom kapijom smrtno je ranjen Vasa Čarapić, poznati vojskovođa iz Prvog srpskog ustanka. U spomen na ovaj događaj ulica u blizini ovog mesta dobila je njegovo ime, a podignut je i spomenik.
Na prostoru današnjeg Doma štampe, sve do Drugog svetskog rata, stajale su stare prizemne i jednospratne zgrade sa trgovačkim radnjama. Većina ovih zgrada porušena je prilikom nemačkog bombardovanja 6. aprila 1941. Posle Drugog svetskog rata uklonjene su tramvajske šine (između dva rata ovde je bila tramvajska okretnica) i premešten skver na kojem su kratko vreme posle oslobođenja bili grobnica i spomenik borcima Crvene armije palim u borbi za oslobođenje Beograda 1944. (njihovi posmrtni ostaci preneseni su na Groblje oslobodilaca Beograda). Kasnije je podignuta i najveća zgrada na ovom trgu, Dom štampe, u kojoj se nalaze „Gradska kafana“ i Međunarodni pres-centar.
Muzej Nikole Tesle
Muzej Nikole Tesle u Beogradu je otvoren za javnost 20. oktobra 1955. godine i bio je prvi tehnički muzej u Jugoslaviji. Ovom prilikom predstavljena je stalna postavka na kojoj su posetioci mogli posmatrati verno izrađene modele po Teslinim nacrtima.
Godinu 1957. možemo smatrati početnom godinom muzeološke delatnosti Muzeja Nikole Tesle jer je tek tad, urnom koja je doneta u muzej, bila upotpunjena stalna postavka. Od 9. oktobra 1969. grad Beograd je preuzeo osnivačka prava, na osnovu sporazuma zaključenog između grada Beograda i Federacije. Dana 21. maja 2020. godine, na predlog Ministarstva kulture i informisanja, Vlada Republike Srbije donela je Odluku o preuzimanju osnivačkih prava nad Muzejom Nikole Tesle (broj 022-3929/2020). Grad Beograd preneo je bez naknade sva osnivačka prava, obaveze i odgovornosti na Republiku Srbiju i Muzej Nikole Tesle dobio je status republičke ustanove kulture.
Muzej Nikole Tesle je danas po svemu jedinstvena institucija nauke i kulture u Srbiji, a i u svetu. Jedini je muzej koji čuva originalnu i ličnu zaostavštinu Nikole Tesle.
Štark Arena (Beogradska Arena)
Beogradska arena, iz sponzorskih razloga sada poznata kao Štark arena ili ranije Kombank arena, višenamjenska je dvorana u Beogradu, u Srbiji. Kompleks se sastoji od velike dvorane, male dvorane i parkinga.
ŠTARK ARENA je najsavremenije višenamensko mesto za sport, kulturu, zabavu, izložbe, sajmove i druge manifestacije. Arena je objekat sa najmodernijom tehnologijom, univerzalne upotrebe, sofisticiranog marketinga, izuzetne udobnosti, sa sveobuhvatnom ponudom usluga za gledaoce i posetioce.
ŠTARK ARENU poseti između 600.000 i 800.000 posetilaca godišnje.
ŠTARK ARENU čini kompleks koji se sastoji od: velike dvorane, male dvorane i parking-prostora. U objektu ima 18.386 stolica, od čega tapaciranih 720.
ŠTARK ARENA raspolaže sa 70 luksuznih loža ukupnog kapaciteta 860 mesta.
Stadion Rajko Mitić (Stadion Crvene Zvezde)
Zvanično ime našeg stadiona od decembra 2014. godine glasi „Rajko Mitić“, po prvoj Zvezdinoj zvezdi. Prethodno, zvanično ime stadiona bilo je „Stadion FK Crvena zvezda“. Mnogi navijači ga jednostavno zovu „Marakana“, a zašto, saznaćete u nastavku teksta.
Teren sa tribinama koji je prvobitno sagrađen 1927. godine na mestu na kome je danas naš stadion, pripadao je FK „Jugoslavija“, a sam izgled je bio primeren tom vremenu. Tribine su bile drvene, gledaoci su uglavnom stajali na utakmicama, a kapacitet je iznosio 20 hiljada stajaćih mesta.
Prateći modernizaciju fudbalskih objekata i poštujući rigorozne zahteve UEFA, u cilju većeg komfora i bezbednosti navijača danas je ta brojka znatno smanjena i postavljanjem stolica na sve četiri tribine, kapacitet stadiona je sveden na 51.755 sedećih mesta.
U okviru stadiona postoje i centralna loža „Pet Zvezdinih zvezda“ koja se sastoji iz pet segmenata, a svaki od njih nosi ime jednog od legendarnih Zvezdinih fudbalera (Rajko Mitić, Dragoslav Šekularac, Dragan Džajić, Vladimir Petrović Pižon, Dragan Stojković Piksi). Takođe, tu se nalazi i VIP 2 loža u kojoj su uglavnom smešteni prijatelji i sponzori kluba. VIP 3 loža je uglavnom namenjena veteranima i ljudima koji su obeležili Zvezdinu istoriju. Da bi naš stadion bio u rangu sa najkomfornijim sportskim objektima u regionu, napravljena je i posebna VIP galerija sa preko 450 mesta, a nalazi se iznad zapadne tribine, bliže severu.
U okviru stadiona postoji i nekoliko kafića u kojima navijači mogu da se okrepe, kao i prodajni štandovi na samim tribinama gde posetioci mogu da kupe bezalkoholne napitke, kao i navijačke suvenire.
Stadion Partizana
Stadion Partizana, kolokvijalno nazivan po starom imenu JNA, jeste fudbalski i atletski stadion u Beogradu na kojem igra FK Partizan. Na njemu zvanične utakmice igra i fudbalska reprezentacija Srbije. Stadion se nalazi u naselju Autokomanda u opštini Savski venac.
Stadion je dugo vremena nosio ime stadion Jugoslovenske narodne armije, u periodu od 1951 do 1989. i bio u vlasništvu tadašnje Jugoslovenske narodne armije. Vlasnik stadiona je JSD Partizan.
Izgradnja stadiona je započeta posle Drugog svetskog rata, na mestu stadiona BSK, koji je imao 25.000 mesta i na kome je igrala fudbalska reprezentacija Jugoslavije kao i BSK Beograd. Stadion je izgrađen uz pomoć Jugoslovenske narodne armije, u periodu od 1948. do 1951. godine. Iako stadion nije u potpunosti završen, prva utakmica je odigrana 9. oktobra 1949. godine između Jugoslavije i Francuske, završena je rezultatom 1–1.[5] Teren je svečano otvoren na Dan Jugoslovenske narodne armije, 22. decembra 1951. godine .
Od polovine pedesetih godina 20. veka, pa do 1987. na stadionu su se svakog 25. maja održavale parade za Dan mladosti.
Stadion Partizana je imao kapacitet od 55.000 gledalaca pre nego što je UEFA usvojila nova pravila o bezbednosti. Renoviran je tokom 1998. i sada ima 32.710 mesta. Igralište ima dimenzije 105 x 70 m, tribine imaju 30 redova sedišta i postoji 30 ulaza za gledaoce. Najviša tačka stadiona je na visini od 21 m, a najudaljenija mesta gledališta su na rastojanju od 236 m po dužini (sever—jug) i 150 m po širini (istok—zapad). Navijači Partizana svoj stadion nazivaju Fudbalski hram.
Sava Centar
Sava Centar je međunarodni kongresni, kulturni i poslovni centar namenjen različitim mogućnostima.
Sava Centar predstavlja jedinstven objekat u našoj zemlji, a njegova arhitektonska vrednost prevazilazi svaki trenutak zbog čega je i proglašen spomenikom kulture.
Smešten je u neposrednoj blizini ušća Save u Dunav, udaljen pet minuta od centra grada i petnaest minuta od međunarodnog aerodroma „Nikola Tesla“.
Građen je od 1976. do 1979. godine, a glavni projektant i rukovodilac tima bio je arhitekta Stojan Maksimović.Sa hotelom „Continental“ čini jedinstvenu arhitektonsku celinu.
Zahvaljujući svojim mogućnostima, tehničkoj opremljenosti i visoko stručnim kadrovima, Sava Centar je u mogućnosti da organizuje najveće kongresne skupove i obezbedi izvođenje i najsloženijih umetničkih predstava.Centar ima korisnu površinu od 69.720 kvadrata, dok je ukupna površina 100.000 kvadratnih metara.
Na sceni Velike dvorane gostovali su i predstavili se brojni svetski priznati umetnici i ansambli: Plasido Domingo, Monserat Kabalje, Hoze Kareras, Najdžel Kenedi, Svetlana Zaharova, Vladimir Aškenazi, Majls Dejvis, Henrik Šering, BB King, Čik Korija, Herbi Henkok, Pet Metini, Pako de Lusija, Sting, Brajan Feri, Moskovska filharmonija, Izraelska filharmonija (dirigent Zubin Mehta), Kraljevski filharmonijski orkestar Velike Britanije, Orkestar Milanske Skale, NJujorška filharmonija, Balet i opera Boljšoj teatra…
U prethodne tri decenije Sava Centar je predstavio stvaralaštvo najvećih i najznačajnijih umetnika evropske i svetske kulture, a dugi niz godina domaćin: Međunarodnog filmskog festivala (FEST), Beogradskih muzičkih svečanosti (BEMUS), Beogradskog međunarodnog teatarskog festivala (BITEF), Beogradskog festivala igre, Gitar Art Festivala, Festivala 7 Veličanstvenih, „Radost Evrope“…
Izvor: wevotravel
Izvor fotografije: Facebook
