Kočićeva kuća (Petar Kočić) Verifikovano

Petar Kočić bio je srpski književnik i političar. Smatra se jednim od prvih pisaca moderne u srpskoj književnosti, ali i ličnošću koja je svojim životom i političkom delatnošću postala uzor različitim političkim strujama u potonjoj istoriji srpskog naroda.

Rođen je u selu Stričići na planini Manjači kod Banja Luke, Bosna i Hercegovina.

Odrastao je u patrijarhalnoj porodičnoj zadruzi pod tutorstvom dede i babe nakon što mu je majka Mara umrla, a otac Jovan se zamonašio. Osnovnu školu je završio u manastiru Gomionica i srpsko-pravoslavnoj školi u Banjoj Luci. Godine 1891. upisao je Veliku gimnaziju u Sarajevu, ali je iz nje izbačen 1895. te je školovanje nastavio u Prvoj beogradskoj gimnaziji. Studirao je na Bečkom univerzitetu od 1899. do 1904. godine, a nakon kratkog boravka u Beogradu bio je postavljen za profesora srpske gimnazije u Skoplju, odakle je bio otpušten nakon pisanja satiričnog članka, te se 1905. vratio u Sarajevo. U Bosni i Hercegovini je započeo političku borbu za poboljšanje položaja srpskog stanovništva zalažući se posebno za oslobađanje kmetova. Pisao je vatrene članke protiv austrougarske uprave, učestvovao u velikom narodnom štrajku (1906) i radio na okupljanju srpskih snaga. Austrougarska vlast je u Kočiću videla veliku opasnost te je radila na suzbijanju njegove političke delatnosti. Tri puta je bio hapšen i zatvaran zbog novinskih članaka i kritike vlasti. Ukupno je proveo dve godine u zatvoru i to većinom u samici, što je negativno uticalo na njegovo duševno zdravlje. U Banjoj Luci je pokrenuo list Otadžbina. Kao nacionalni i socijalni revolucionar, Kočić je bio veoma omiljen u seljačkim masama i kod napredne omladine, pa je izabran i za poslanika Bosansko-hercegovačkog sabora, ali je ovu funkciju napustio 1913. zbog pogoršanja zdravlja. Godine 1914. primljen je u duševnu bolnicu u Beogradu, gde je dočekao početak Prvog svetskog rata i gde je nakon dve godine preminuo. Na taj način su se ispunile njegove proročke reči koje je izgovorio izlazeći iz tuzlanskog zatvora: „U ropstvu se rodih, u ropstvu živjeh i u ropstvu, vajme, umrijeh”.

U znak zahvalnosti Petru Kočiću u Banja Luci je početkom 1930. godine osnovano društvo "Zmijanje", koje je Kočiću podiglo spomenik. Spomenik izradili su kipari Antun Augustinčić i Vanja Radauš te je otkriven 6. novembra 1932. godine. Proglašen je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Spomenik je podignut u Sarajevu i Beogradu.

Kočićeva književna dela su šest puta ekranizovana u televizijske filmove: „Jazavac pred sudom” (1963), „Sudanija” (1965), „Jauci sa zmijanja” (1974), „Sudanija” (1977), „Jazavac pred sudom” (1988) i „Mejdan Simeuna Đaka” (1999). Poslednje godine Kočićevog života prikazane su u televizijskom filmu „Slepi putnik na brodu ludaka” iz 2016. u režiji Gorana Markovića i po scenariju Vuleta Žurića. Lik Petra Kočića igrao je Igor Đorđević.