Manastir Svete Trojice Verifikovano

Manastir Sveta Trojica je srednjovekovni manastir koji pripada Eparhiji mileševskoj Srpske pravoslavne crkve. Nalazi se u Pljevljima na sjeveru Crne Gore, dva kilometra od centra grada. Manastirski kompleks udaljen je 61 km. od Durmitora i 38 km. od mosta na Tari. Manastirska crkva je posvećena Trojici, u crkvenoj literaturi obično Sveta Trojica.
Serafim Džarić bio je starješina manastira u periodu od (1900—1941).Vladislav Veljković bio je starješina manastira u periodu od (2016—2020). Starješina manastira je iguman Zosim.
U manastiru Sveta Trojica svoju pismenost razvijao je i Patrijarh srpski Varnava, svetovno Petar Rosić. Završivši Duhovnu akademiju u Sankt Peterburgu, Patrijarh Varnava započinje inicijativu da se izgradi Hram Svetog Save u Beogradu.
Po narodnom predanju to je zadužbina nekog srpskog vladara Nemanjića. Ali kako su oni gradili veće zadužbine tzv. lavre, to je malo verovatno. Ostaje da ga je podigao neki lokalni vlastelin. Nije poznato kada je manastir tačno osnovan, ali se pretpostvlja da je nastao prije turskih osvajanja 1465. godine. Manastir je bio bogat i dobro uređen, i bio je za ugled. Gotovo cijelo Pljevaljko polje i dijelom okolne visoravni bile su njegovo vlasništvo. Pa i sam gradić Pljevlja, je nastao na mestu gde je bila "manastirska pljevara" (ostava za žitnu plevu). Pa i sam dio grada Pljevalja - "Mahala Gumna" (gde se vrlo žito) o tome svedoči. Po starom putopiscu Katarinu Zenu - Pljevlja su bila obično selo na manastirskom posedu.
Po rukopisu hroničara T. Pejatovića (umro pre 1905): "Manastir Sv. Trojica srećnim sticajem prilika ostao je kroz ceo 17. i 18. vek jedno od najznamenitijih prosvjetnih centara u cijelom Polimju i Potarju". Manastir je bio glavno mjesto u okolini gdje se vijekovima sticala pismenost. Tokom svog istorijskog, kulturnog i duhovnog postojanja, monaška zajednica manastira Sveta Trojica Pljevaljska bila je posvećena prepisivačkom radu. O tome svjedoči velika rukopisna knjižnica crkvenih i istorijskih dijela. Najbolje je očuvan bogato ilustrovan, rukom kolorisan "Šestodnev" Sv. Jovana Damaskina iz 1649.godine. Na kraju te bogoslužbene knjige dodat je putopis o Indiji. Autor prvog poznatog zapisa o trojičkom manastiru, i prvi poznati prepisivač iz ovog bratstva, jeromonah Sava, ispisuje prve redove karakterističnog sadržaja 1537. godine. Mitropolit Sava Kosanović je nabrajajući rukopisne srbulje u manastiru Svete Trojice, zapisao da je neki monah Rastoder prepisao knjigu Kanoni Bogorodičini. Napisana je na rijeci Breznici u Pljevljima, pri igumanu Nikodimu 7087. g. (1579. g.).
Arhitektura Svete Trojice razlikuje se od manastira u regionu. Najstariji dio trojičke crkve je veoma neobičanog plana, stilski je neodređen, mada njena osnova vidljivo podsjeća na Srpsko-vizantijski stil 13. vijeka.U manastirskoj crkvi, ispred ikonostasa sa desne strane, nalazi se kovčeg u obliku sarkofaga, u kojem se od 17. vijeka, čuva dio mošti, lijeva ruka Svetog Save. Pored mošti nalazi se položeno i Žezlo Svetog Save. Kovčeg je položen na konstrukciju forme prolaznog tunela, koji služi kao dio obrednog rituala na praznik Svete Trojice. Druga dragocjenost manastirskog hrama je "štaka" (štap) Sv. Save.
Manastirska riznica Svete Trojice posjeduje izuzetno vrijednu zbirku zlatarskih radova. Iguman Stefan, čije ime kao naručioca je ugravirano na jednom kivotu i putiru, nastoji da pribavi neophodne bogoslužbene predmete. Najstariji očuvani srpski kivot (darohranilnica) i skupocjeni putir izrađuju se za Svetu Trojicu 1576. godine. Ćivot ima oblik jednobrodne crkvice sa krovom na dvije vode i tri kubeta. Sa sve četiri strane ispisan je dug natpis o nastanku kivota, koji ima i dekorativnu ulogu, dok je putir izrađen između 1578. i 1579. godine.